Figuiero
Ficus carica
Moraceae
Àutri noum : Figuiero-fèro, Figuiero-d'ase, Figuiero-de-porc, Figuiero-cabrau.
Noms en français : Figuier, Figuier comestible.
Descripcioun :La figuiero es un aubre, souvent un aubret, bèn couneigu. De saupre que ço que manjan èi, d'un biais boutani, un "faus fru". Dins la figo que sèmblo uno urno, s'atrobon de flour mistoulino que devran èstre fecoundado pèr de pichots insèite, (lou Blastophaga) que passon d'uno figo à l'autro. Li pichots akène que trouban dins la figo soun li "vertadié fru" de la planto.
Usanço :I'a dos meno de figo. Li figo di figuiero-cabrau soun pas manjadisso que caupon un fube de blastofage (figo flour) au contro di "figuiero femello" (figo fru).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Ficus
Famiho : Moraceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Paret
- Escoumbre e proche dis oustau
- Baragno
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ficus carica L., 1753
Chapalagniero
Petasites hybridus
Asteraceae Compositae
Autre noum : Erbo-di-tignous.
Nom en français : Grand Pétasite.
Descripcioun :La chapalagniero trachis en ribo d'aigo e dins li relarg umide de l'estànci mountagnard. Fai de gròssi fueio que podon faire pu d'un mètre de diamètre. Se destrìo de Petasites albus bonodi si costo que s'acabon pèr tres e la baso dóu limbe que se refermo (duberto encò P. albus). La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Es uno planto medecinalo que sèmblo pas esta proun emplegado au nostre (proche de la chavalino). A d'ùni prouprieta (vèire çai-souto) majamen pèr apasima li mau de tèsto (racino). La tisano de flour e de fueio seco es espetouranto e lis emplastre de fueio apasimon li mau d'articulacioun e soun vulneràri (plago). A passa tèms servié seguramen contro la tigno.
Port : Erbo
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Petasites
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 10 à 20 cm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 600 à 1600 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Ribo d'aigo
- Prado umido
- Prado à rousèu
- Bos fres
Estànci : Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Petasites hybridus (L.) G.Gaertn., B.Mey. & Scherb., 1801
(= Petasites officinalis Moench = Petasites vulgaris Desf. )